Uczelnia Lingwistyczno-Techniczna w Świeciu
  /  Blog   /  Prokrastynacja na studiach – jak nie odkładać na później?

Prokrastynacja na studiach – jak nie odkładać na później?

Wielu studentów dobrze zna ten stan, kiedy liczba pilnych zadań rośnie, a czas na ich wykonanie niebezpiecznie maleje. Nauka na studiach wymaga rozwiniętych umiejętności organizacyjnych – samemu trzeba ustalić plan działania, wyznaczyć priorytety i zmotywować się do wykonywania obowiązków. Osoby, które mają skłonności do prokrastynacji, odkładają pracę na później, co prowadzi do narastającego stresu i utrudnia osiąganie zamierzonych celów. Jak sobie poradzić z tym problemem?

Co to prokrastynacja? Skąd się bierze?

Prokrastynacja to skłonność do chronicznego przekładania obowiązków na ostatnią chwilę. Nazywana jest także zwlekaniem dysfunkcjonalnym, ponieważ prowadzi do dezorganizacji, obniżenia efektywności i często generuje dodatkowy stres związany z koniecznością realizacji zadań pod presją czasu. Współczesne badania wskazują, że stałe odwlekanie w czasie nie jest tylko lenistwem, ale może być wynikiem złożonych mechanizmów psychologicznych.

U podłoża prokrastynacji leżą takie czynniki, jak m.in. wypalenie na studiach, brak wiary we własne umiejętności i niskie poczucie wartości, które blokują przed wykonaniem zadań. Może pojawić się poczucie, że obowiązki przerastają posiadane kompetencje. U osób, które przejawiają nadmierny perfekcjonizm przeświadczenie o tym, że praca nie zostanie wykonana idealnie, sprawia, że trudno jest w ogóle się za nią zabrać. Czasem też towarzyszą temu obawy przed negatywną oceną lub niepowodzeniem. Odwlekanie w czasie zadań może być także powiązana z problemem rozpraszania uwagi, łatwej dekoncentracji i impulsywności, a trudności wykonawcze i poznawcze łączone są z ADHD. Poczucie braku energii i niska motywacja mogą wynikać ze stanów depresyjnych, dlatego chroniczne zwlekanie może mieć swe źródła także w depresji.

Jak pokonać prokrastynację? Poznaj 5 skutecznych metod

Osoby, które borykają się z prokrastynacją, czują się przytłoczone, nawet jeśli sobie radzą, ponieważ dużo energii i stresu kosztuje je wzmożona praca na ostatnią chwilę. Dlatego warto poznać techniki walki z prokrastynacją. Należy do nich m.in.:

  1. Tworzenie planu działania – wpisując w harmonogram terminy oraz zadania i rozbijając je na mniejsze cele do wykonania, można systematycznie odhaczać poszczególne partie, co daje poczucie postępu i kontroli. Ponadto takie zarządzenie czasem na studiach pomaga w organizacji i szacowaniu potrzebnego czasu na konkretne zadania, co pozwala na lepsze zarządzanie obowiązkami i ogranicza stres związany z obawą, że zapomni się o ważnych zadaniach czy pilnych datach.
  2. Obierając plan, trzeba pamiętać o priorytetyzacji zadań i na początku skupić się na najważniejszych zajęciach. Dobrze jest dzielić materiał na partie, a także uczyć się i pracować regularnie, systematycznie dążąc do celu.
  3. Najważniejsze jest, by zacząć. Nie musi być perfekcyjnie, dogrywanie szczegółów i poprawki można zostawić na sam koniec, dzięki temu uniknie się paraliżu decyzyjnego, który często wynika z chęci zrobienia wszystkiego idealnie od razu. Kiedy zadanie jest już wykonane w podstawowej wersji, łatwiej będzie przejść do udoskonalenia go, a poczucie ukończenia części pracy będzie motywować do dalszego działania.
  4. Wspólna nauka lub poproszenie osoby zaufanej o pomoc w organizacji nauki i sprawowaniu nadzoru nad wykonywanymi zadaniami może dodatkowo mobilizować do przestrzegania przyjętego planu.
  5. Warto wyznaczyć odpowiedni czas na naukę oraz wykonywanie pracy i przestrzegać tego, by w tym czasie nic nas nie rozpraszało – wyciszyć telefon, przebywać w warunkach, które sprzyjają koncentracji. Każda taka sesja niech będzie zakończona odpoczynkiem, który jest nagrodą za wykonane zadania.

Najważniejsze w walce z prokrastynacją jest samo uświadomienie sobie istnienia problemu. Duże znaczenie ma zrozumienie, że stałe odwlekanie nie jest tylko kwestią lenistwa, a może mieć podłoże psychiczne i emocjonalne. Potrzebna jest praca nad sobą i swoją samooceną, a także szukanie źródeł przyjmowania proaktywnej postawy.